Έντονη ανησυχία και αντιδράσεις στην ΕΕ καθώς και αλυσιδωτές επιπτώσεις σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο έχει προκαλέσει η αναστολή των παραδόσεων φυσικού αερίου στη Βουλγαρία και την Πολωνία επειδή οι δύο χώρες δεν πλήρωσαν σε ρούβλια, όπως είχε απαιτήσει η Ρωσία.
Πολωνία και Βουλγαρία κατήγγειλαν τη Μόσχα για αθέτηση συμβολαίου, Βρετανία και ΕΕ έκαναν λόγο για οικονομικό εκβιασμό, ενώ η ανησυχία εκφράστηκε και στις αγορές, με τα χρηματιστήρια να ανοίγουν με απώλειες και την τιμή του συμβολαίου φυσικού αερίου TTF στην Ευρώπη να αυξάνεται κατά περισσότερο από 19% σήμερα το πρωί, στα 117 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Αθέτηση συμβολαίου καταγγέλλουν Βαρσοβία, Σόφια
Η πολωνική εταιρεία φυσικού αερίου PGNiG ανακοίνωσε ότι η αναστολή των παραδόσεων φυσικού αερίου από την «Gazprom» δεν επηρεάζει την τρέχουσα παροχή στους πελάτες της PGNiG, ωστόσο υποστήριξε ότι «αποτελεί αθέτηση συμβολαίου και η PGNiG επιφυλάσσεται του δικαιώματός της να ζητήσει αποζημίωση και θα χρησιμοποιήσει κάθε νόμιμο και συμβατικό μέσο για να το πράξει», τόνισε.
Παράλληλα, ο Πολωνός υπουργός για θέματα Ενεργειακής Ασφάλειας Πιοτρ Ναΐμσκι δήλωσε σήμερα ότι η Πολωνία θέλει να ολοκληρώσει τον πλωτό της τερματικό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) το 2025, νωρίτερα απ’ ό,τι προγραμματιζόταν.
Εξάλλου ο Βούλγαρος υπουργός Ενέργειας Αλεξάντερ Νικόλοβ δήλωσε ότι ή χώρα του έχει πληρώσει για τις παραδόσεις ρωσικού φυσικού αερίου για τον Απρίλη και η αναστολή τους θα αποτελούσε αθέτηση του υφιστάμενου συμβολαίου με τη ρωσική εταιρεία «Gazprom».
Επίκεινται διακοπές παροχής και σε άλλες «μη φιλικές χώρες».
Την απόφαση της «Gazprom» υπερασπίστηκε ο πρόεδρος της ρωσικής βουλής, δηλώνοντας ότι είναι «σωστή» και πρόσθεσε πως η Μόσχα πρέπει να κάνει το ίδιο και με άλλες «μη φιλικές» χώρες.
«Το ίδιο θα πρέπει να γίνει και με άλλες χώρες που είναι μη φιλικές προς εμάς», έγραψε στο λογαριασμό του στο «Telegram» ο Βιατσεσλάβ Βολόντιν, πρόεδρος της Δούμας, της κάτω βουλής του ρωσικού κοινοβουλίου.
Η ρωσική εταιρεία «Gazprom», ανακοινώνοντας τη διακοπή της παροχής φυσικού αερίου στην «Bulgargaz» (Βουλγαρία) και τη PGNiG (Πολωνία), προειδοποίησε παράλληλα ότι θα διακοπεί και το φυσικό αέριο στη Γερμανία, την Ουγγαρία και τη Σερβία το οποίο διέρχεται μέσω της Πολωνίας και της Βουλγαρίας σε περίπτωση μη εγκεκριμένης παρακράτησής του από τη Βαρσοβία και τη Σόφια. «Η Βουλγαρία και η Πολωνία είναι χώρες διέλευσης. Σε περίπτωση μη εγκεκριμένης παρακράτησης του ρωσικού φυσικού αερίου που διέρχεται προς τρίτες χώρες, οι διερχόμενες ποσότητες θα μειωθούν κατ’ αναλογία», τόνισε η «Gazprom»».
Πάντως μέχρι στιγμής οι παραδόσεις ρωσικού φυσικού αερίου σε άλλες χώρες συνεχίζονται κανονικά.
Σε σημερινές της δηλώσεις στον ραδιοσταθμό ORF η Αυστριακή υπουργός Ενέργειας Λεονόρε Γκεβέσλερ είπε ότι δεν υπάρχουν οποιεσδήποτε ενδείξεις για διακοπή της ροής φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς τη χώρα της, η οποία Αυστρία εξασφαλίζει το 80% του φυσικού αερίου που χρειάζεται από τη Ρωσία.
Σε συζητήσεις για πληρωμή σε ρούβλια γερμανική εταιρεία.
Στη Γερμανία, ο ενεργειακός όμιλος «Uniper» συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις με τον ρωσικό κολοσσό φυσικού αερίου «Gazprom» για το θέμα της πληρωμής για το φυσικό αέριο σε ρούβλια, δήλωσε η CFO της εταιρείας, Τιίνα Τουομέλα, σε τηλεδιάσκεψη με επενδυτές.
Η «Uniper» εξακολουθεί να πιστεύει ότι μια τέτοια πληρωμή είναι δυνατή. Ωστόσο, είναι σημαντικό για την «Uniper» να ενεργεί εντός των ορίων των ευρωπαϊκών κυρώσεων και η εταιρεία βρίσκεται σε επαφή με τις γερμανικές αρχές για αυτό το θέμα, είπε η Τουομέλα.
Η κατάσταση θα ξεκαθαρίσει μέχρι τα τέλη Μάη, όταν η εταιρεία υποτίθεται ότι θα κάνει την πρώτη πληρωμή σύμφωνα με το νέο νόμο, είπε.
Η απόφαση της Ρωσίας να σταματήσει την προμήθεια φυσικού αερίου στις δύο χώρες προκάλεσε και αντιδράσεις από το ευρωατλαντικό μπλοκ. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατηγόρησε τη Ρωσία ότι προσπαθεί να «εκβιάσει» την ΕΕ με το αέριο.
«Η ανακοίνωση της “Gazprom” είναι άλλη μια προσπάθεια της Ρωσίας να μας εκβιάσει με φυσικό αέριο. Είμαστε προετοιμασμένοι για αυτό το σενάριο. Χαρτογραφούμε τη συντονισμένη απόκρισή μας στην ΕΕ», έγραψε η φον ντερ Λάιεν στο Twitter. «Οι Ευρωπαίοι μπορούν να εμπιστευτούν ότι είμαστε ενωμένοι και αλληλέγγυοι με τα κράτη-μέλη που επηρεάζονται». Σε ξεχωριστή δήλωση, η φον ντερ Λάιεν είπε ότι μια συνάντηση μεταξύ της ομάδας συντονισμού για το φυσικό αέριο της ΕΕ βρίσκεται σε εξέλιξη για να χαρτογραφηθεί μια απάντηση.
Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Βρετανίας Ντόμινικ Ράαμπ υποστήριξε ότι η διακοπή παροχής αερίου «θα έχει έναν (…) πολύ επιζήμιο αντίκτυπο στη Ρωσία επίσης διότι καθίσταται περαιτέρω, ολοένα και περισσότερο, όχι μόνον ένας πολιτικός παρίας, αλλά και ένας οικονομικός παρίας».
Ο Γραμματέας Τύπου του Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ σχολίασε τη δήλωση της επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Αυτό δεν είναι εκβιασμός, η Ρωσική Ομοσπονδία ήταν και παραμένει αξιόπιστος προμηθευτής ενεργειακών πόρων. Οι όροι που καθορίστηκαν στο προεδρικό διάταγμα – αυτή η ανάγκη προκλήθηκε από τα πρωτοφανή εχθρικά βήματα μη φιλικών χωρών», είπε ο Πεσκόφ και πρόσθεσε πως «δεν μιλάμε για εκβιασμό, διαφωνούμε κατηγορηματικά με έναν τέτοιο ορισμό».
Το πρωί της Τετάρτης ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρωθυπουργό της Βουλγαρίας Κιρίλ Πέτκοφ. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού κατά τη διάρκεια της επικοινωνίας ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι η Ελλάδα θα συνδράμει τη Βουλγαρία για να αντιμετωπίσει τη νέα κατάσταση που προκάλεσαν για τη χώρα οι ρωσικές αποφάσεις στον ενεργειακό τομέα.