Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι πιθανόν μια νέα υποομάδα (ΒΑ.2 ή 21L) του στελέχους Όμικρον παρουσιάζει αύξηση σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης και ότι πιθανόν σχετίζεται με διαφορετικές ιδιότητες του ιού.
Στα χαρακτηριστικά της υποομάδας ΒΑ.2 ή 21L του στελέχους Όμικρον του κορωνοϊού αναφέρεται ο διδάκτωρ Μοριακής Βιολογίας στο πανεπιστήμιο του Τορόντο, Γιάννης Πρασσάς, στον απόηχο του εντοπισμού δύο κρουσμάτων στην Ελλάδα.
Μιλώντας στο kathimerini.gr, σημειώνει ότι δεν είναι ακριβώς καινούρια η μετάλλαξη BA.2. Όπως διευκρινίζει, είναι «ξαδέρφη» παραλλαγή της Όμικρον (BA.1), με την εξέλιξή της να μελετάται εδώ και εβδομάδες από κοντά.
Ο διδάκτωρ μοριακής βιολογίας σημειώνει πως γνωρίζουμε ότι σε συγκεκριμένες χώρες η συγκεκριμένη υποπαραλλαγή έχει ήδη κυριαρχήσει (Ινδία, Φιλιππίνες, Δανία), ενώ δείχνει να κερδίζει έδαφος και σε άλλες (Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο).
Σύμφωνα με τον καθηγητή Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, Δημοσθένη Σαρηγιάννη: «Φαίνεται να είναι μια μετάλλαξη, η οποία έχει μεγαλύτερη μεταδοτικότητα και δυστυχώς το ψύχος βοηθάει να υπάρξει διασπορά. Είναι νωρίς να δούμε πόσο επηρεάζει σε θέματα λοιμογόνου δράσης. Ωστόσο, φαίνεται να έχει σχέση φυλογενετική με την Omicron και άρα πιθανότητα μεγαλύτερης μεταδοτικότητας. Το θετικό είναι ότι στο βαθμό που εμείς θωρακιστούμε έναντι της Omicron, θα υπάρχει σημαντικός βαθμός προστασίας και για την καινούρια μετάλλαξη».
Προς το παρόν στην Ελλάδα έχουν ταυτοποιηθεί 2 περιστατικά ΒΑ.2 ή 21L σε ταξιδιώτες από το εξωτερικό που έχουν ιχνηλατηθεί και βρίσκονται σε απομόνωση, όπως αναφέρει σε ανακοίνωση του ο ΕΟΔΥ.
Στην ίδια ανακοίνωση τονίζεται:
«H υποομάδα 21L είναι επίσης γνωστή ως ΒΑ.2 και αποτελεί τμήμα μιας μεγαλύτερης ομάδας, της 21M (ομάδα ή στέλεχος Όμικρον), η οποία αντιστοιχεί στην ταξινομική ομάδα B.1.1.529. H ομάδα 21M (Όμικρον) περιλαμβάνει την υποομάδα 21L (ΒΑ.2), και την υποομάδα 21K (ΒΑ.1), καθώς και άλλες επιπλέον υποομάδες Όμικρον. Η ΒΑ.1 αποτελεί την υποομάδα Όμικρον που έχει προκαλέσει την πλειοψηφία των λοιμώξεων Όμικρον παγκοσμίως.
Οι υποομάδες 21L και 21K έχουν 38 κοινές μεταλλάξεις νουκλεοτιδίων και αμινοξέων, αλλά η 21L έχει επιπλέον 27 διαφορετικές μεταλλάξεις, ενώ η 21K έχει επιπλέον 20 διαφορετικές μεταλλάξεις.
Στην εξωτερική πρωτεΐνη S (Spike), οι δύο υποομάδες έχουν 21 κοινές μεταλλάξεις αμινοξέων, με την 21K να φέρει επιπρόσθετα 12 μοναδικές μεταλλάξεις αμινοξέων και την 21L να φέρει επιπρόσθετα 6 μοναδικές μεταλλάξεις αμινοξέων (συν μια μετάλλαξη/διαγραφή).
Είναι αξιοσημείωτο ότι από την 21L λείπει η διαγραφή στη θέση S:H69- και S:V70- η οποία στοιχειοθετεί το “S-gene drop out” ή SGTF που έχει χρησιμοποιηθεί για την ανίχνευση της 21K (Όμικρον) στα μοριακά τεστ. Για αυτό έχει χαρακτηριστεί ως υποομάδα stealth
Οι 6 επιπλέον μεταλλάξεις της πρωτεΐνης S (Spike) στην 21L είναι οι: S:T19I, S:V213G, S:S371F, S:T376A, S:D405N, και S:R408S. Επιπλέον, υπάρχει μια διαγραφή 9 νουκλεοτιδίων από τη θέση 21633-21641, η οποία οδηγεί στις διαγραφές στις θέσεις S:L24-, S:P25-, S:P26-, και επιπλέον στη θέση S:A27S»,
Αναφορικά με το αν οι 7 επιπλέον μεταλλάξεις της πρωτεΐνης S καθιστούν την υποομάδα BA.2 ξεχωριστή, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για τη αυξημένη δυνατότητα διαφυγής από υπάρχουσα ανοσία ή αυξημένη μολυσματικότητα, τονίζει ο ΕΟΔΥ και προσθέτει «Επίσης, καμία από αυτές τις 7 μεταλλάξεις δεν έχει συσχετιστεί με σημαντική δυνατότητα διαφυγής από ανοσία ή αυξημένη μολυσματικότητα. Η συνδυαστική επίδραση αυτών των επτά μεταλλάξεων στις ιδιότητες του ιού είναι προς το παρόν άγνωστη».
Στην Ελλάδα τα ποσοστά της υποομάδας ΒΑ.1 της Όμικρον με τη μέθοδο SGTF έχουν εκτιμηθεί ότι είναι παραπάνω από 90% στις περισσότερες περιφέρειες, ενώ μέχρι σήμερα έχουν ταυτοποιηθεί 2 περιστατικά ΒΑ.2 ή 21L σε ταξιδιώτες από το εξωτερικό που έχουν ιχνηλατηθεί και βρίσκονται σε απομόνωση, καταλήγει η ανακοίνωση.