Στην παράκαμψη του συνταγματικού σκοπέλου, που μέχρι τώρα επικαλούνταν οι δικαστικές αρχές για να απορρίψουν προσφυγές μονιμοποίησης συμβασιούχων, οδηγεί η πρόσφατη απόφαση – σταθμός του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ).
Η απόφαση, που εκδόθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο ανοίγει το δρόμο για τη μονιμοποίηση όσων απασχολούνται με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου, οι οποίες συχνά ανανεώνονται και στην πράξη οι συμβασιούχοι καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες του Δημοσίου.
Σύμφωνα με το ΔΕΕ, η συνταγματική απαγόρευση για μετατροπή των συμβάσεων σε αορίστου χρόνου δεν αποτελεί ικανό λόγο απόρριψης προσφυγών από όσους υπηρετούν επί σειρά ετών σε δημόσιους φορείς.
Το «παράθυρο», που ανοίγει για την ικανοποίηση των αιτημάτων χιλιάδων συμβασιούχων, αναλύει σε συνέντευξή της στο epoli.gr η Ελένη Χ. Χαφνάβη, δικηγόρος, LLM στο Εργατικό Δίκαιο, που εκπροσώπησε για το δικηγορικό γραφείο «Βιβή Δερμιτζάκη και Συνεργάτες» στο ΔΕΕ το προδικαστικό ερώτημα το οποίο είχε τεθεί μετά από προσφυγή συμβασιούχων του Δήμου Αγίου Νικολάου.
«Η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για το ζήτημα των συμβασιούχων του Δημοσίου, για δύο, κατά την άποψη μου λόγους: Πρώτον, εντάσσονται πλέον στην έννοια των διαδοχικών συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου και οι αυτοδίκαιες παρατάσεις αυτών. Επομένως, ένας μεγάλος αριθμός συμβασιούχων που εργάστηκε ή εργάζεται με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου οι οποίες παρατάθηκαν μέσω νόμου, μπορεί να επικαλεστεί την προστασία που παρέχει το Εθνικό και το Ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο σε περιπτώσεις κατάχρησης και να διεκδικήσει την αναγνώριση της σχέσης εργασίας του ως σύμβαση αορίστου χρόνου. Δεύτερον – και σημαντικότερο – το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επισήμανε για πρώτη φορά με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι, ο Εθνικός δικαστής δύναται, κατά την εκτίμησή του, να προχωρήσει στον ορθό νομικό χαρακτηρισμό των διαδοχικών συμβάσεων ορισμένου χρόνου, ως μια ενιαία σύμβαση αορίστου χρόνου, παρά την απαγόρευση του Συντάγματος – που έως τώρα ήταν ο βασικός λόγος απόρριψης των αγωγών των συμβασιούχων» σημειώνει.
«Με βάση την πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίδεται η δυνατότητα πλέον στον Έλληνα Δικαστή να αποδεσμευτεί από αυτήν την πάγια αντίληψη, και αν κρίνει ότι υπάρχει καταχρηστική χρησιμοποίηση συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου, για την κάλυψη πάγιων και διαρκών αναγκών, να προχωρήσει στον ορθό νομικό χαρακτηρισμό της σχέσης εργασίας ως αορίστου χρόνου, παρακάμπτοντας τη συνταγματική απαγόρευση» προσθέτει και τονίζει: «Αναδεικνύεται, επομένως, ο κοινωνικός ρόλος των Ελληνικών Δικαστηρίων, που πλέον μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στην αποκατάσταση της αδικίας που βιώνουν χιλιάδες εργαζόμενοι, οι οποίοι εργάζονται ακόμα και επί συναπτά έτη σε καθεστώς επισφάλειας και αβεβαιότητας, καλύπτοντας πάγιες ανάγκες του δημοσίου και του ευρύτερου δημοσίου τομέα».
Σύμφωνα με την κυρία Χαφνάβη, οι ελληνικές δικαστικές αρχές είναι υποχρεωμένες να εφαρμόσουν την απόφαση του ευρωπαϊκού δικαστηρίου. «Τα Ελληνικά Δικαστήρια δεσμεύονται πλέον και πρέπει να ακολουθήσουν την εν λόγω ερμηνεία. Μάλιστα, η ερμηνεία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στο εν λόγω ζήτημα είναι απολύτως σαφής, χωρίς να αφήνεται κανένα περιθώριο εκτίμησης από τον Έλληνα Δικαστή. Εξάλλου, οι αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες ερμηνεύουν το Ενωσιακό δίκαιο κατόπιν προδικαστικού ερωτήματος, είναι δεσμευτικές όχι μόνο για το εθνικό δικαστήριο που υπέβαλε το ερώτημα, αλλά και για όλα τα εθνικά δικαστήρια που τυχόν θα δικάσουν στην συνέχεια την ίδια υπόθεση» υποστηρίζει.
«Επιπλέον, όταν εκδοθεί απόφαση εθνικού δικαστηρίου αντίθετη με τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τότε τίθεται ζήτημα παραβίασης του Δικαίου της Ένωσης και επομένως το Ελληνικό Κράτος θα έχει αστική ευθύνη για τη ζημία που τυχόν προκληθεί στον ιδιώτη από αυτήν την παράβαση» επισημαίνει.
Όπως διευκρινίζει, το κράτος δεν είναι υποχρεωμένο να προχωρήσει στη θεσμοθέτηση νέων νομοθετικών διατάξεων, σημειώνοντας πως υπάρχει εδώ και πολλές δεκαετίες ο νόμος του 1920 που επιτρέπει τον ορθό νομικό χαρακτηρισμό των καταχρηστικών συμβάσεων από ορισμένου χρόνου σε αορίστου χρόνου και στον οποίο γίνεται μνεία και στην απόφαση του ΔΕΕ.
Ωστόσο, προσθέτει: Θεωρώ ότι το Ελληνικό Κράτος φέρει πολιτική και κοινωνική ευθύνη για αυτήν την παράνομη εργοδοτική πρακτική που εφαρμόζει τόσα χρόνια. Οφείλει να αποκαταστήσει στην πράξη την αδικία που βιώνουν χιλιάδες συμβασιούχοι που καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες στον δημόσιο τομέα».
Σε κάθε περίπτωση χαρακτηρίζει κρίσιμο να αποδεικνύεται η «κατάχρηση» στην χρησιμοποίηση συμβάσεων ορισμένου χρόνου, εφόσον καλύπτονται πάγιες και διαρκείς ανάγκες.
Πηγή: epoli.gr