Οι χιονοκαταιγίδες – ένα καιρικό φαινόμενο που παρατηρείται σε έντονες ψυχρές εισβολές – δημιουργούνται από νέφη κατακόρυφης ανάπτυξης (καταιγιδοφόρα νέφη), τα οποία περιέχουν παγοκρυστάλλους και εκδηλώνουν υετό στην επιφάνεια του εδάφους με τη μορφή χιονιού, σύμφωνα με τους επιστήμονες του meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Οι χιονοκαταιγίδες σχηματίζονται, όταν επικρατούν συνθήκες ατμοσφαιρικής αστάθειας. Αυτό συμβαίνει όταν ο αέρας κοντά στο έδαφος είναι θερμότερος από τον υπερκείμενο αέρα και έτσι, εξαναγκαζόμενος να ανέλθει, σχηματίζει νέφη.
Όταν αυτή η θερμοκρασιακή διαφορά μεταξύ του αέρα κοντά στην επιφάνεια και του υπερκείμενου αέρα είναι μεγάλη, τότε αυτές οι ανοδικές κινήσεις είναι πιο βίαιες και έτσι μπορούν να σχηματιστούν νέφη κατακόρυφης ανάπτυξης.
Οι έντονες αυτές ανοδικές κινήσεις μέσα στα καταιγιδοφόρα νέφη έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία έντονων αναταράξεων και τις συγκρούσεις μεταξύ των παγοκρυστάλλων από τους οποίους αποτελείται το νέφος.
Αυτές οι συγκρούσεις έχουν ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη θετικά και αρνητικά φορτισμένων παγοκρυστάλλων που κατανέμονται σε διάφορες περιοχές του νέφους και δημιουργείται ηλεκτρικό δυναμικό είτε μέσα στο νέφος, είτε μεταξύ νέφους και εδάφους.
Συνήθως με την ηλεκτρική δραστηριότητα σε μια χιονοκαταιγίδα παρατηρείται πιο έντονη λάμψη από ό,τι στις απλές καταιγίδες με βροχή, επειδή το φως αντανακλάται στις νιφάδες.
Επίσης, η βροντή από την ηλεκτρική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια χιονοκαταιγίδας μπορεί να ακούγεται συνήθως μόνο σε ακτίνα 3 έως 5 χιλιομέτρων από την ηλεκτρική εκκένωση, καθώς οι νιφάδες εμποδίζουν τη διάδοση του ηχητικού κύματος.
Επίσης κατά τη διάρκεια χιονοκαταιγίδων παρατηρείται μεγαλύτερος ρυθμός χιονόπτωσης από ότι συνήθως συμβαίνει με τα πιο στρωματόμορφα νέφη, κάτι που παρατηρήθηκε και σήμερα στην Ανατολική Στερεά και στην Αττική.