Φεύγοντας από τα Γιάννενα και ακολουθώντας τον δρόμο προς Κόνιτσα, καθώς το αυτοκίνητο πλησιάζει στο Καλπάκι, τα μάτια ξαφνιασμένα αντικρύζουν να ξεπροβάλλει στα δεξιά του δρόμου πάνω σ’ έναν λοφίσκο μία γιγαντιαία μορφή.
Στην αρχή σαστίζεις, αλλά στη συνέχεια συνειδητοποιείς ότι αυτό που αντικρίζεις είναι το γιγάντιο μπρούτζινο άγαλμα του πολεμιστή στρατιώτη του ’40, στον Τύμβο του Μαχητή, όπου φυλάγεται στρατιωτικό οστεοφυλάκιο πεσόντων.
Η αίσθηση για οποιονδήποτε αλλά ιδίως για ένα Έλληνα είναι μοναδική και ίσως είναι το μοναδικό νεότερο στρατιωτικό μνημείο που προκαλεί τόση μεγάλη συγκίνηση και σεβασμό.
Συγκίνηση για όλα τα νέα ελληνόπουλα που πολέμησαν και έπεσαν υπερασπιζόμενοι την πατρίδα, μαχόμενοι τον ιταλικό φασισμό και σεβασμό μπροστά στην ανυπέρβλητη θυσία τους.
Είναι περίεργο που ένα τόσο εντυπωσιακό μνημείο, ένα μνημείο που πραγματικά δημιουργεί συναισθήματα σεβασμού, δεν έχει τύχει της ανάλογης προβολής από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, παρά το γεγονός ότι ο γλύπτης του, ο καθηγητής Καλών Τεχνών Λάζαρος Λάμερας, κατάφερε να αποτυπώσει στο άγαλμα την ψυχοσύνθεση του Έλληνα μαχητή, ξεφεύγοντας από την παραδοσιακή γραμμή της εποχής (1966) .
Παραμονές του 1940 η 8η Μεραρχία Ηπείρου με επικεφαλής τον υποστράτηγο Κατσιμήτρο Χαράλαμπο οργάνωσε την άμυνα στα γύρω υψώματα της Γκραμπάλας, της Ασόνισσας, της Βελλάς και των Γρεμισιών. Στο ύψωμα της Βελλάς διασώζονται μέχρι σήμερα τα ίχνη των χαρακωμάτων. Ο υποστράτηγος Κατσιμήτρος, παρά τις αντίθετες απόψεις του Γενικού Επιτελείου που προέβλεπε άμυνα στα Τζουμέρκα, διέταξε να κρατήσει την γραμμή άμυνας στο Καλπάκι μέχρι εσχάτων.
Πέτυχε να αναχαιτίσει την Ιταλική εισβολή και στις 10 Νοεμβρίου 1940 η 8η Μεραρχία πέρασε από την άμυνα στην επίθεση. Ιδιαίτερα στα υψώματα της Γκραμπάλας, ανατολικά του Καλπακίου, έγιναν οι πιο αιματηρές συγκρούσεις. Στην πλαγιά του λόφου προφήτης Ηλίας, το καλοδιατηρημένο ΟΧΙ θυμίζει την εποχή εκείνη.