Το παρόν”, είχε πει ο Νίκολα Τέσλα, “είναι δικό τους. Το μέλλον, για το οποίο πραγματικά δούλεψα, είναι δικό μου”. Όπως, στην πραγματικότητα, ο Τέσλα χάραξε ένα καλύτερο μέλλον που απολαμβάνουμε σήμερα, έτσι κάνουν και κάποιοι άλλοι άνθρωποι. Ένας από αυτούς, είναι ο εξαίρετος Έλληνας επιστήμονας Βασίλης Στενός, ο οποίος έχει βάλει τις βάσεις για να λυθούν τα πιο “καυτά”, ίσως, προβλήματα της εποχής μας: Η ατμοσφαιρική ρύπανση και η σίτιση του πλανήτη.
Σκεφτείτε το: Να υπήρχε “κάτι” που θα “ρούφαγε” την ατμοσφαιρική ρύπανση των εργοστασίων και θα τη μετέτρεπε σε ωφέλιμα για την υγεία και τον πλανήτη προϊόντα. Λοιπόν, υπάρχει!
Το πόσο σημαντικό είναι αυτό πάνω στο οποίο εργάζεται σήμερα ο Βασίλης Στενός, δεν το αποδεικνύει μόνο το τεράστιο ενδιαφέρον που έδειχναν οι παρευρισκόμενοι στο πρόσφατο Παγκόσμιο Φόρουμ του Νταβός στο project του, αλλά το γενικότερο ενδιαφέρον απ’ όλο τον κόσμο για την εταιρεία του. Solmeyea. Κρατήστε αυτό το όνομα γιατί, στο μέλλον, θα μας απασχολήσει πολύ.
Γιατί, όχι τυχαία, προσελκύει βιοτεχνολόγους από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, την Ολλανδία, την Ινδία και (φυσικά) την Ελλάδα, έχει μπει στο “ραντάρ” της Κομισιόν και ισχυρών θεσμικών επενδυτών.
Τι είναι λοιπόν η Solmeyea; Είναι μια βιοτεχνολογική deeptech science εταιρεία η οποία ιδρύθηκε μόλις το 2019. Η ιδέα, ωστόσο, υπήρχε εδώ και παραπάνω από μια δεκαετία. Το όνομα Solmeyea προέρχεται από τη (βραβευμένη) πτυχιακή εργασία του Βασίλη Στενού, στο Columpia University των ΗΠΑ. Τότε, αφορούσε μεθανόλη και μαγιά, σήμερα μικροάλγη και πρωτεΐνες.
Σε απλά ελληνικά, η εταιρεία παράγει πρωτεΐνες από μικροφύκη, χρησιμοποιώντας ως πρώτη ύλη (για τη φωτοσυνθετική διαδικασία) τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Και σε πιο απλά Ελληνικά, όπως το εξηγεί ο κ. Στενός στο Newmoney, η Solmeyea έχει ήδη μια πατέντα η οποία αφορά “το πώς μετατρέπεις το διοξείδιο του άνθρακα σε υποκατάστατο γλυκόζης ώστε να δώσει ενέργεια σε εντατικές καλλιέργειες. Και αυτό είναι το ένα σημείο διαφοροποίησής μας”.
Το άλλο στοιχείο στο οποίο διαφοροποιείται η Solmeyea, όπως εξηγεί ο κ. Στενός, “είναι άλλες πατέντες που έχουν να κάνουν με την κατιούσα επεξεργασία της παραχθείσης βιομάζας, ώστε να παίρνουμε όλα τα χρήσιμα στοιχεία της και να τα κατανέμουμε στους κλάδους που είναι χρήσιμα, δηλαδή του φαγητού, των φαρμάκων, της βιοτεχνολογίας”. Με τα προερχόμενα από τη μικροφύκη βιομόρια να αποτελούν μια ανώτερης αξίας, μη συμβατική πηγή πρώτων υλών, γεμάτη με βασικά θρεπτικά συστατικά η εταιρεία καταφέρνει να παράγει πρώτες ύλες όπως η ασταξανθίνη για φαρμακευτικά, αντιγηραντικά, αντηλιακά προϊόντα με τελικό αποδέκτη τη φαρμακοβιομηχανία, κοσμετολογία και εταιρείες παραγωγής συμπυκνωμένων εναιωρημάτων φυτοπροστασίας και εντομοκτόνων, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην αναστροφή της κλιματικής αλλαγής και στη βελτίωση της ποιότητας του φυσικού περιβάλλοντος και ατμοσφαιρικού αέρα.
Είμαστε”, εξηγεί ο κ. Στενός, “το σφουγγάρι των μεγάλων εκλυτών του διοξειδίου του άνθρακα. Σχεδιάζουμε να δεσμεύουμε τις δικές τους εκκλήσεις ώστε να το χρησιμοποιούμε ως καταλύτη για τη δική μας εντατική, αυτοματοποιημένη καλλιέργεια μικροφυκών”.
Και επιχειρηματικά, είναι εξίσου τρομερή ιδέα. “Σαν μοντέλο, μπορείς να βγάζεις χρήματα b2b, με αυτούς που χρειάζονται την πρώτη ύλη για την παραγωγή προϊόντων και δευτερευόντως ως σφουγγάρι της βαριάς βιομηχανίας, αφού τους απαλλάσσεις από τα πρόστιμα της έκλυσης ρύπων“. Μπορεί κανείς να το καταλάβει με δεδομένο ότι η Solmeyea χρησιμοποιεί βέλτιστες πρακτικές κυκλικής οικονομίας για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) που θεσπίστηκαν από τον ΟΗΕ.
Και με δεδομένο ότι ο πλανήτης έχει τελματώσει την καλλιέργεια γης και την άντληση των πόρων της (τα επόμενα χρόνια, ο πληθυσμός της Γης θα χρειαστεί μια έκταση ίση με τη Βραζιλία ώστε να την καλλιεργήσει και να καλύψει τις ανάγκες του), η μικροφύκη με το vertical farming φτάνει στο μάξιμουμ των δυνατοτήτων καλλιέργειας χωρίς γενετική τροποποίηση. Και, με αυτό τον τρόπο, μια καλλιέργεια μικροφύκης καταναλώνει 29 φορές περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από ένα ίσης έκτασης δάσος.
Ρωτάμε τον κ. Στενό πώς έφτασε μέχρι εδώ και ποιο είναι το μέλλον που έχει σχεδιάσει. “Το βλέπω σαν… videogame χωρίς game over”, μας λέει. Ο ίδιος δοκίμασε πολλές δουλειές, μετά από τις σπουδές, αλλά καμία δεν του έδινε την ικανοποίηση του δικού του εγχειρήματος. “Είμαι πιο γεμάτος τώρα”, λέει. “Η Solmeyea συμμετέχει σε διεθνή accelerators και είναι σε συζητήσεις με δυνητικούς επενδυτές. Εμείς, δεν ψάξαμε τους επενδυτές από την πρώτη μέρα. Δημιουργήσαμε κάτι υπαρκτό, βιώσιμο αποδεδειγμένα.
Σήμερα, η Solmeyea έχει εγκατεστημένη στον Δημόκριτο την πρώτη της αυτοματοποιημένη πιλοτική μονάδα εντατικής καλλιέργειας μικροφυκών και εξετάζει τα scale-up σενάρια για δέσμευση μαζικότερων όγκων. Ήδη, μέσα στο καλοκαίρι, θα υλοποιήσει μεγαλύτερο έργο καθώς υπάρχει σχετική προέγκριση από την Κομισιόν η οποία -δικαιολογημένα- έχει δείξει θερμό ενδιαφέρον για το project.