Πιθανώς όλοι έχουμε βιώσει εκείνη την εκνευριστική στιγμή που δεν μπορούμε να θυμηθούμε το όνομα κάποιου πολύ γνωστού μας, ή κάποια συγκεκριμένη λέξη, ή ακόμα και τι κάναμε πριν δύο μόλις μέρες.
Το άγχος, το ποτό και η έλλειψη ύπνου είναι συνήθεις ύποπτοι για την μείωση της ικανότητας ανάκλησης πληροφοριών από την μνήμη.
Αλλά υπάρχει μία λιγότερο γνωστή αιτία για την χρόνια λήθη και μπορεί να είναι κάτι που το κάνετε σε καθημερινή βάση και, μάλιστα, με τις ώρες!
Είτε με ατελείωτες ώρες καθιστοί στον υπολογιστή, είτε στο αυτοκίνητο κολλημένοι στην κίνηση, είτε φυσικά με τις ώρες στον καναπέ για σειρές και ταινίες στην τηλεόραση, οι περισσότεροι από εμάς καθόμαστε πολλές ώρες κάθε μέρα.
Όλο αυτό το καθισιό μπορεί να έχει νόημα για τη δουλειά και τον τρόπο ζωής μας (και μοιάζει σχεδόν αναπόφευκτο), αλλά δεν είναι ό,τι καλύτερο για την υγεία του εγκεφάλου μας.
“Ο καθιστικός τρόπος ζωής είναι πολύ δύσκολος για τον εγκέφαλό σας, τόσο από συναισθηματικής όσο και γνωστικής υγείας. Η μνήμη και η εστίασή σας υποφέρουν”, λέει η Christine Celio, κλινική ψυχολόγος και ειδικός συναισθηματικής υγείας στο Calibrate.
Ο πολύς χρόνος που αφιερώνετε καθισμένοι μπορεί να μην είναι επιζήμιος μόνο για την λειτουργία του εγκεφάλου. Μια μελέτη του 2016 έδειξε, ότι υπάρχει σχέση μεταξύ της καθιστικής συμπεριφοράς και των καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Το πολύ καθισιό έχει επίσης συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για έμφραγμα, διαβήτη τύπου 2 και καρκίνο, καθώς και θανάτου λόγω διαφόρων άλλων ιατρικών καταστάσεων.
“Υπάρχει ισχυρή σύνδεση μεταξύ της καθιστικής ζωής και του αυξημένου κινδύνου άνοιας”, εξηγεί η Ceilo. Τι συμβαίνει λοιπόν στον έσω κροταφικό λοβό σας (το τμήμα του εγκεφάλου που σχηματίζει νέες αναμνήσεις) όταν περνάτε πολύ χρόνο καθισμένοι;
Σε μια μελέτη του 2018, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PLOS One, ερευνητές του UCLA πήραν συνεντεύξεις από 35 άτομα ηλικίας 45 έως 75 ετών και στη συνέχεια τους έκαναν μαγνητικές τομογραφίες υψηλής ανάλυσης. Βρήκαν ότι οι παρατεταμένες περίοδοι καθισιού σχετίζονταν με αλλαγές στον κροταφικό λοβό και σε κοντινές περιοχές. “Η καθιστική συμπεριφορά είναι πιο σημαντικός παράγοντας πρόβλεψης της δομής του εγκεφάλου, ειδικά του πάχους του μέσου κροταφικού λοβού”, ανέφεραν οι συγγραφείς της μελέτης.
Τα καλά νέα είναι ότι η σωματική δραστηριότητα μπορεί να αντιμετωπίσει τους κινδύνους του υπερβολικού καθισιού, αν και δεν είναι το μόνο πράγμα που πρέπει να κάνετε για να αντιμετωπίσετε τις πιθανές βλαβερές συνέπειες στον εγκέφαλο.
Τα οφέλη της άσκησης για τον εγκέφαλο είναι γιγαντιαία. Η τακτική άσκηση δημιουργεί νέους υποδοχείς ντοπαμίνης και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να επιδιορθώσει τη ζημιά που τους προκαλείται από την υπερβολική χρήση αλκοόλ», εξηγεί η Celio. Προσθέτει ότι η άσκηση οδηγεί στην απελευθέρωση αυτών που ορισμένοι νευροεπιστήμονες αποκαλούν υποδοχείς “don’t worry, be happy” (πιο επιστημονικά γνωστοί ως ενδοκανναβινοειδείς). Εκτός από το να σας ενθαρρύνουν να σηκωθείτε και να ασκηθείτε, αντί να κάθεστε το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, αυτοί οι υποδοχείς μπορούν να μειώσουν τις επιπτώσεις του άγχους, γεγονός που οδηγεί σε κάποια απώλεια μνήμης.
Ωστόσο, πέρα από την αύξηση της άσκησης, η μείωση του χρόνου που αφιερώνετε καθιστοί είναι ζωτικής σημασίας. Η μελέτη του UCLA σημειώνει ότι ακόμη και η έντονη σωματική δραστηριότητα “δεν αρκεί για να αντισταθμίσει τις βλαβερές συνέπειες του καθίσματος για παρατεταμένες χρονικές περιόδους”. Μια άλλη μελέτη δείχνει ότι η μείωση της καθιστικής συμπεριφοράς κατά 25%, μειώνει από μόνη της τον επιπολασμό του Αλτσχάιμερ κατά περίπου ένα εκατομμύριο περιπτώσεις σε όλο τον κόσμο.
Θέλετε καλύτερη μνήμη και αυξημένη ευτυχία;
Ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες διενήργησαν ένα πείραμα, για να καθορίσουν το πώς η κουρκουμίνη, η χημική ουσία που δίνει στο ινδικό κάρυ το ιδιαίτερο χρώμα του, επηρεάζει τον εγκέφαλο.
Για τον σκοπό αυτό, εξέτασαν 40 ενήλικες, ηλικίας 50-90 ετών, που είχαν ήπια προβλήματα μνήμης. Τους χώρισαν σε δύο ομάδες. Η πρώτη έλαβε ένα ψευδοφάρμακο (placebo) και η δεύτερη έλαβε 90 mg κουρκουμίνης δύο φορές την ημέρα για 18 μήνες.
Εν συνεχεία οι συμμετέχοντες έκαναν τυποποιημένα τεστ γνωστικής επάρκειας, τόσο στην αρχή της μελέτης, όσο και κάθε έξι μήνες. Επίσης, περίπου 30 άτομα με τυχαία επιλογή υποβλήθηκαν εγκεφαλική τομογραφία, για να μετρηθεί η εγκεφαλική τους δραστηριότητα.
Μετά την ανάλυση των αποτελεσμάτων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι έπαιρναν κουρκουμίνη επέδειξαν σημαντικές βελτιώσεις στην μνήμη και την ικανότητα προσοχής, σε σύγκριση με εκείνους που έπαιρναν το placebo. Συγκεκριμένα, τα άτομα στην πρώτη ομάδα εμφάνισαν 28% καλύτερα αποτελέσματα στα τεστ μνήμης μετά από 18 μήνες.
Αν και δεν είναι βέβαιοι για ποιο λόγο η κουρκουμίνη έχει αυτό το αποτέλεσμα, οι ερευνητές υποστηρίζουν, ότι “μπορεί να οφείλεται στην ικανότητά της να μειώνει την φλεγμονή στον εγκέφαλο, η οποία έχει συνδεθεί τόσο με τη νόσο του Αλτσχάιμερ όσο και με την μεγάλη κατάθλιψη. Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η λήψη αυτής της σχετικά ασφαλούς μορφής κουρκουμίνης θα μπορούσε να παράσχει σημαντικά γνωστικά οφέλη σε βάθος χρόνου”.
Οι αναλυτές επίσης ανακάλυψαν ότι όσοι έπαιρναν κουρκουμίνη ανέφεραν ότι ήταν σε καλύτερη ψυχική διάθεση. Γι’ αυτό οι επιστήμονες θέλουν να εξελίξουν τις έρευνές τους για να διαπιστώσουν εάν η εν λόγω χημική ουσία μπορεί να βοηθήσει και τα άτομα με ήπια κατάθλιψη.
Επίσης, θέλουν να κάνουν μια ευρύτερη μελέτη για άτομα με διαφορετικές ηλικίες και γενετική σύνθεση.
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση American Journal of Geriatric Psychiatry.
Πηγή: http://www.ajc.com
Πηγές: https://www.forbes.com, https://bestlifeonline.com